Peña l'Alba y picos Champaza y Pelitrón

          Domingu, 29 de xunu de 2014          Las Val.linas (Salceo) - Aparcamientu área recreativa l'Alba - Ermita l'Alba - Les tres Cruces - Peña l'Alba - Picu Champaza - Picu Pelitrón - El Trichoriu - Covachos - Aparcamientu  l'Alba.

          "Cuando'l picu Pelitrón pon capa, nun dexes la tuya en casa." Refrán popular 

          "La Virxe d'Alba bendita tien
          la ermita na peña, tamién
          podría tenela nel
          llanu si quixera" Cantar popular 

          Pela xerra l'Aramu:..., Patiando pel Aramu:.., La Mostayal...
          Estos paseos per esta guapa y, pa los que vivimos n'Uviéu, tan cercana xerrina dexen ver que la pasada primavera y l'entamu'l branu bien pola so proximidá, bien porque yá lo echaba de menos diome pel Aramu  y los sos alredores.
          Perdí la cuenta les veces que fixi escursiones paecíes a les tres primeres. Por embargu nun pisare nunca los tres picos pelos que pasié esti día. A lo meyor porque l'empiezu ye más lloñe o porque nun allargaba bastante les otres.
          El casu ye que nin siquiera m'acercare nunca a conocer la famosa capiella de la Virxe d'Alba.
          Nun me pesó y tengo que dicir que'l paséu merez la pena. Les vistes que tenemos dende cualquiera de los tres picos del valle de Quirós colos sos pueblinos; allá abaxo'l pantanu de Vademuriu a la solombra'l  Gurrión; peña Rueda y gran parte Les Ubiñes,...Son imáxines de les que los nuesos güeyos gocien como nel monte más guapu que mos podamos imaxinar.
          Nun foi bonu'l principiu. Empecé a caminar pela pista qu'aparentaba dir pa la ermita pero como paicía que cada vez me alloñaba más di la vuelta hasta l'aparcamientu y per un senderucu bastante tomáu pola maleza, que da a entender que poca xente lu usa, xubí a la capiella sin gran dificultá pero innecesariamente daqué escayáu. A la vuelta dime cuenta cual yera'l camín qu'utilicen pastores, romeros y montañeros. Un pocu más llargu pero muncho más cómodu d'andar.
          El resto'l paséu ye tou un disfrute pa los que mos gusta'l monte. Caliza guapo y abondo y, como dicía al entamu, vistes imponentes.
          Ye bastante incómoda la subida al Champaza. Hai munches fendedures y furacos, a veces tapaos pola vexetación, que faen necesariu esaxerar la prudencia. Lo demás fácil y pa gociala.
          Por ciertu, seguramente pola fecha, les flores y plantes monteses facíen pensar que tábamos pasiando per un parque.
          Otru guapu paséu que de xuru nun voi tardar en repetir.

Ver todas

Consigue el tuyo

Tabayones de Buanga (Guanga) y picos Plantón y Grandamiana. (En dos veces)

          Domingu, 22 de xunu  de 2014          Perlavia - Tabayones de Buanga - Picu Plantón - Carretera Llinares - Caleya pista Sama - Pista Sama - Sama: Palaciu y La Veiga - Carretera Trubia - Perlavia.
          Vienres, 19 de setiembre de 2014          Perlavia - Tabayones de Buanga - Picu Plantón - Carretera Llinares - Lletreru pueblín de Llinares - Pista Sama - Sederucu pente escayos y felechos al picu Grandamiana - Picu Grandamiana - Vuelta a pista Sama - Sama: Palaciu y La Veiga - Carretera Trubia - Perlavia. 

          "Quien volviendo faer el camín vieyu apriende'l nuevu, pue considerase un maestru." Confucio

          N'orde cronolóxicu d'entrades del blog tocábame, y ye lo que faigo, el guapu paséu pelos tabayones de Buanga que fixere en xunu.
          Subiere varies veces y en distintes feches dende San Andrés a ver el guapu espectáculu de los tabayones.
          Tal como yo lo facía nun me paicía que pagara la pena ponelo nel blog. Más polo curtiu del camín que pola so guapura que ye induldable.
          Un domingu de xunu, siempre pensando en rutes cercanes y curties, pensé nesti guapu sitiu pero amestando-y daqué más. Asina salióme esti percorríu que nun principiu prestóme.
          El pasáu xueves cuando entamé a escribir les impresiones d'esta guapa escursión alcordéme de lo que-y asocedería a daquién qu'intentare siguir el mio track, nuna estación lluviosa, na embarrizada caleya que xunta la carretera Llinares cola pista que baxa a Sama. De xuru que lo pasaría mal y alcordaríase de los mios antepasaos si nun-y contaba la dificultá del pasu tando moyao.
          Como tenía pensao facer una escursión al día siguiente y l'alternativa al percorríu de xunu paicíame fácil y mui factible, sin duldar, planifiqué la escursión evitando la embarrada caleya y de pasu volviendo a xubir al Techu Santo Adriano.
          Asina que fixi'l paséu y volvió a resultame entreteníu y una bona posibilidá pa sustituyir al  primeru. Amás col añadíu de Grandamiana y pensando nes estaciones de más humedá que per otru llau son les meyores pa visitar los saltos d'agua de Buanga.
          Pongo los dos track anque pa min nun tendría dulda y siempre repitiría'l segundu magar que casi dos kilómetros y mediu más llargu paezme que merez la pena.
          Hai semeyes de los dos díes. Por ciertu'l segundu foi, meteorolóxicamente, bastante meyor que'l primeru.

Ver todas

Consigue el tuyo

Facéu

          Vienres, 20 de xunu de 2014          Collada d'Arniciu - Cuetu Mon de la Mata  - La Viesca d'Arriba - La Viesca d'Abaxo - Colláu La Parada - Negros de la Colladiella - La Colladiella - Pontón - Picu Facéu - Pandu Cuerries - Campera Gamonéu - Vallina Ortigalín - Les Campes - Frieru - Campalarna - Camín Real de Sellón - Collada d'Arniciu.

          "L'aire notábase cada vez más caliente y espesu. Pegañosu, axuntábase al pelleyu como una cafiante película, y traía dende la viesca'l silenciu previu a la nube. D'un momentu a otru abriríen les compuertes del cielu" Luis Sepúlveda 

          Ye un prestosu percorríu circular pela vistosa xerra'l Frieru. L'únicu problema ye que'l tiempu amenazaba con llover con truena y nestes condiciones siempre da un pocu canguelu andar pel monte.
          Caminar con medrana pensando que  pue algamate la nube nun ye lo más aconseyable pa pasalo bien. Nun son bones les prieses si se quier gociar del paisaxe.
          De toes formes tuvi suerte y na midida que diba pasando la mañana paicíame que me daría tiempu a facer la escursión antes de qu'entamare la tormenta.
          Como si estuviera esperando la mio llegada al coche, cuando taba cambiando'l calzáu, empezó a cayer un bon xarabatu y a sintise los truenos munchu más cerca.
           En difinitiva tuvi potra y pudi acabar el paséu con cierta tranquilidá y como casi siempre gociando del monte.
          Pémeque ye un paséu aconseyable y nun mui esixente. El mayor esfuerciu faese a lo primero, cuando tovía se ta frescu, hasta llegar al cuetu Mon de la Mata. (En dalgún sitiu lleí que lu nomaben picu Campellín... Lo de siempre cola nuesa toponimia montañera...)  Dempués son pequeños xube y baxa  per senderucos bien marcaos hasta llegar al oxetivu del día que ye'l Facéu. Por cierto, nun ye la mayor altitú que yá algamáramos al entamu.
          La baxada, de la que nun  tenía bon recuerdu cuando tuviere la primera vez, nun tien dificultá si se siguen los senderos que tan bastante visibles y que a lo primero van en direición noroeste. Eso foi lo que debió confundime fae unos años porque paez que te alloña del sitiu a onde quies llegar. Ensiguida se garra la orientación sur que ye pa onde vamos.
          Paga la pena les panorámiques que podemos ver dende esta guapa xerra: Peñamayor, La Xamoca, los cordales de Piloña, Casu y Ponga. Pueblinos como Bueres, Nieves, Lligüeria, L'Omedal, El Tozu, el Moru,... Too un gociu pa los nuesos güeyos.

Ver todas

Consigue el tuyo

Miradoriu Les Xanes

          Domingu, 15 de xunu de 2014          Aparcamientu Les Xanes (Villanueva) - Sienda Les Xanes - Ilesia Pedroveya - La Rebollá - Colláu La Canal Seca - Picu Cuitaye (Tamién s'alcuentren pa esti guapu piquín los nomes: Cuitalle, Cotialle, Cutiay, Cotachai, Airúas,...) - Don Fernando - Miradoriu Les Xanes (Esta denominación ye inventu míu) - Serandi - Foz de Picarós - Sienda'l Oso - Aparcamientu.

          "Detrás del mundu había montes. Habíalos per tolos llaos onde quiera qu'un mirara." Ernest Hemingway

          Yera'l mio cumpleaños y nun busqué nenguna escursión especial pa cellebralu. Namái la cercanía y el llargor adecuáu pa poder tar en casa a meudía.
          Fae tiempu que perdí la cuenta de les veces que caminé per esta guapa sienda. Dende que tengo'l blog: De la foz de Picarós a la ruta Les Xanes; Circuitu peles Xanes, puertos d'Andrúas, Pandu la Mortera,... y  Les Xanes; Peña Rei (de refundiu) y Valdolayés.
          Asina y too nunca tuviere no que nel entamu llamo Mirador de Les Xanes. Digo que ye un inventu míu porque en realidá nun ye otra cosa que un prau dende onde se ve una gran parte d'esta guapa garganta. Intentara encontralu en más d'una ocasión sin consiguilo y el llogru d'esti día, cola valiosa ayuda d'una vecina la zona, dexóme contentu y pémeque paga la pena. Como se pue ver nel track hai que salise del camín que baxa a Serandi y per un prau priváu arrimase al abismu  que mos dexa ver el guapu camín.
           Dempués de pasar pela "pequeña Habana" como llamen dalgunos al soleyeru pueblu de Serandi, antes de llegar a la sienda'l Osu, pásase pela Foz de Picarós qu'anque curtia ye guapa a esgaya.
          Antes yá los mios güeyos gociaren pel camín de les Xanes y de les precioses vistes de los puertos d'Andrúas dende'l modestu picu Cuitaye.
          Tuvi la suerte de facer parte del paséu, dende La Canal Seca hasta l'esvíu al miradoriu, con una muyer de Serandi que baxaba con dos neños de ver el ganáu que tenía pel monte y que m'aseguró que ella siempre sintiere llamar Cuitaye a esti picu que cada mapa-y da un nome distintu y que munchos blogueros, poco daos a reflexonar, encargámosmos d'estrozar la enguedeyada toponimia de los montes d'Asturies.
          Identifícome colo que diz Xosé LLuis del Río nel so trabayu "Aproximación a la toponimia de los Picos de Europa" 
          "...Ensin dulda unu de los grandes "verdugos" de la toponimia de los Picos d'Europa (como tamién de la toponimia del restu d'Asturies) ye l'omnipresente enclín castellanizante, pretendidamente cultista, que nun ye sinón frutu de la xeneral inorancia de los autores al rodiu de la realidá llingüística d'Asturies (tantu del territoriu qu'administrativamente respuende al nome de Principáu d'Asturies,  como de los territorios qu'históricamente pertenecen a la so órbita cultural).[2]  En realidá, nos Picos d'Europa coesisten  les fronteres llingüístiques del bable central y oriental  (dominiu F/H) y tamién  de los plurales femeninos en  -AS/-YE. De nenguna manera trátase de "distintos  dialectos", sinón  de les lóxiques diferencies del asturianu faláu nos distintos valles que converxen nestos montes, lo qu'implica una gran riqueza de términos pa referise a los accidentes xeográficos, la mayoría d'ellos (según la respectiva familia) emparentaos etimolóxicamente ente sí y con otros términos emplegaos nel restu d'Asturies..."
          ¿Acabará dalgún día'l paletismu y la inorancia de los que-yos paez que la nuesa llingua nun ye igual de válida que'l castellanu?
          Esti tema que, cuando surde, siempre m'anoxa nun pue estrozar el recuerdu de la guapa mañana que pasé'l día'l mio cumpleaños.

Consigue el tuyo

Ver todas

Consigue el tuyo

Pelos monte de Proaza y Yernes ya Tameza: Cantu la Cruz, Cuevallagar...

          Martes, 10 de xunu de 2014          Cantu la Cruz (Cerca Llinares nel conceyu Proaza) - Fonte'l Furacón - Mortera Candeales - Portiel.la El Guamón - Picu Piurices - Campera Les Forcaes - Camín de Maraviu - Braña San Bartuelu - La Cuandia o Pata la Mula - Cantu la Flecha - Llaneces - Col.láu la Cadavina - Falda sur del picu Loral - Cuevallagar - Campera Les Forcaes - Portiel.la El Guamón. Vuelta pel mesmu camín a Cantu la Cruz.     

          "Un montañeru ye o tiende a ser constante, silenciosu, serenu; suel amar el compañerismu pero ye capaz de gociar de la soledá. Vive cerca d'una realidá primordial, de la creaciòn nel so estáu más guapu y puru. Ye disciplináu, y sabe arrenunciar a casi tou p'algamar la so meta.
          Ye capaz de sacrificase, y sabe que l'home, magar la so brillantez, ye solo un puntu na infinidá y ante la eternidá."  Gaston Rebuffat

          N'Uviéu nun yera un martes cualquiera, Día'l Bollu o Martes de Campo, polo que prestábame tar en casa a la hora xintar como si se tratara d'un fin de selmana.
          Había d'escoyer un paséu cercanu y al mesmu tiempu guapu y nun tardé en decidime. Esta fastera d'Asturies, como casi toes, tien sitios abondo per onde caminar y dexar que los nuesos güeyos gocien.
          Nun fai munchu tiempu que fixera dos percorríos paicíos pela zona: Patiando hacia Cuellagar y Loral (Más retratar que patiar 2) y Forcaos Viel.los, Loral, Cuevallagar. Por esti motivu taba casi seguru que diba ser una escursión guapa y enquivóquéme poco. Solo'l día, un pocu emborrináu, estrozó daqué'l paséu. De toes maneres nun foi mui distintu a los que tamos avezaos en esta guapa rexón onde tenemos la fortuna vivir.
          Nesta ocasión subí al picu Piurices, si ye que se pue llamar asina a un llombón arredondiáu y enllenu ganáu pastiando. Pero en munches ocasiones eso ye lo de menos. Lo importante ye esfrutar el momentu.
           Baxando del picu, en llugar de baxar pa Cuellagar, siguí pel camín francés, en direición Puertos de Maraviu, cola intención de cruciar la xerrina onde ta'l guapu picu Forcaos Viel.los pa dempués, pela falda sur de Loral y pasando per Cuevallagar, volver pel mesmu camín.
          Nun conocía'l pasu pero la intuición montañera que te va dando la vieyera ayudóme a topar de la primera un guapu senderucu pocu transitáu que llevóme a la otra parte'l monte.
          Dempués per caminos yá munches veces patiaos volví disfrutando del guapu paisaxe, como dicía al entamu, namái que un pocu afeáu pola mala visibilidá que dexaba'l borrín.

Ver todas

Consigue el tuyo

Pela xerra l'Aramu: Picos Gamoniteiru, Xistras, Santiago, Rasón y Barriscal.

          Domingu, 1 y 8 de xunu de 2014          Aparcamientu l'Angliru - Picu Gamoniteiru - Picu Xistras - Picu Santiago - Llagu Xazarandín - Picu Rasón - Mayéu de la Veguellina - Picu Barriscal - Aparcamientu l'Angliru.

          «Na borrachera d'aquella hora, pasada allá arriba aislláu del mundu, na gloria de les altures, ye abondu pa xustificar cualquier llocura» Giusto Gervasutti

          Nun sé si a tola xente-y pasa lo mesmo. Cada paséu  que faigo pel monte, si me presta y eso ye casi siempre, répitolu en cuantes pueo sobre too si nun fixi tolo que tenía pensao cuando entamé'l percorríu.
          Nesta ocasión el primer domingu de xunu pensare subir les cinco cumes. El tiempu demasiau medíu y les paraes escesives fixeren que nun me vagare dir al Barriscal.
           Pémeque dixi más d'una vez que los sábados y domingos préstame tar en casa a la hora xintar y nun me gusta cambiar esta costume. Por ello nun m'entra la duda cuando se fai tarde y nun acabé'l paséu previstu. Garro'l primer atayu qu'haya y déxolo pa otru día.
          Les escursiones que  plantego los fines de selmana tienen el llargor que faiga posible nun alteriar les mios costumes. Como en dalguna otra ocasión, viendo la hora que yera, dende'l mayáu de la Veguellina siguí pal Angliru pensando qu'otru día sería.
           Tengo milenta escursiones pendientes. Munches d'elles son llugares que nun conozo y otres tantes prestaríame repitiles. Cuando voi a tachar alguna d'elles, en llugar de menguar, la llista crez y ye que quito una y apunto dos o más.
          Tengo asumío qu'anque viviera doscientos años el mio inventariu nun disminuría. Por ello nun dudo en repitir les que m'apetecen o les que dexé incompletes.
           Nesta ocasión foi'l siguiente domingu, que por suerte salió bonu, cuando completé'l proyeutu orixinal.
           Ye lo que tien esta guapa y céntrica xerrina. La borrina ye una compañera que en contaes ocasiones l'abandona. Por eso hai qu'aprovechar los pocos díes despexaos y val más nun fixase una fecha con muncha antelación. Lo que casi siempre ye un perguapu y fácil percorríu pue convertise nuna xornada desagradable y a vegaes complicada.
          El paséu ye fácil y cumple coles espectatives del caminante más esixente. Les vistes de media Asturies, de norte a sur y  d'oriente a occidente son inmeyorables. A min préstenme sobremanera les vistes de Peña Rueda y Les Ubiñes; tamién les del Monsacru y de los valles de Quirós y de Riosa. Pero nada de lo que se pon delantre los nuesos güeyos tien desperdiciu.
          Pémeque'l fácil accesu y la cercanía al centru la rexón devalúen, a xuiciu de dalgunos,  la guapura d'estos montes. Si daquién nun los conoz o patiólos poques veces siempre-y pagará la pena facer dalguna escursionina. De xuru que nun lo llamentará.
          Hai semeyes de los dos díes y dalgunes paecen repitíes. Nun ye asina y forma parte de l'almiración que tengo a esti monte.

Ver todas

Consigue el tuyo